Ustawienia systemowe zyskały w ostatnich latach ogromną popularność – od sesji indywidualnych po warsztaty grupowe, od tematów rodzinnych po organizacyjne i duchowe. Jednocześnie metoda ta coraz bardziej się rozprasza: istnieje wiele szkół, praktyk, stylów prowadzenia, a ich jakość bywa skrajnie różna. Rosnące zainteresowanie tą formą pracy wskazuje na głębokie potrzeby społeczne: powrotu do całości, zrozumienia dziedziczenia traum, ale też doświadczania siebie jako części większego systemu.
Dlatego piszemy ten tekst, by pokazać, czym ustawienia systemowe są dzisiaj, jak ewoluowały i jaka przyszłość rysuje się przed nimi. Ustawienia Systemowe AM – autorska metoda pracy łącząca doświadczenie Adama Muzyka i Małgorzaty IRI Jakubowskiej – są odzwierciedleniem zarówno ewolucji samej metody jak i naszej osobistej percepcji rzeczywistości. Projekt „Szkoła Ustawień Systemowych AM” to ucieleśnienie wizji rozwoju zawodu opartego na ustawieniach systemowych i doskonaleniu kompetencji przyszłości. Skoro rzeczywistość zmienia się, potrzebujemy nowej jakości percepcji, a w szczególności w odniesieniu do nowych wymagań.
Skąd się wzięły ustawienia – historia metody
Bert Hellinger, twórca metody ustawień rodzinnych, był praktykiem, który w swojej pracy łączył wieloletnie doświadczenie (m.in. jako misjonarz wśród Zulusów) z inspiracjami płynącymi z różnych nurtów psychoterapii – takich jak psychodrama, terapia Gestalt, analiza transakcyjna czy podejście ericksonowskie. Nie przyjmował ich w sposób bezpośredni ani dogmatyczny – raczej poddawał je empirycznej weryfikacji, sprawdzając, które elementy rzeczywiście przynoszą zmianę w pracy z klientem. Ustawienia rodzinne powstawały jako metoda wspierająca psychoterapeutów i psychiatrów w odkrywaniu ukrytych dynamik systemowych – zwłaszcza tych, które wykraczały poza jednostkowe doświadczenie, sięgając nieświadomych lojalności rodzinnych.
Jednak z czasem charakter pracy zaczął wykraczać poza ramy klasycznej terapii. Metoda ewoluowała – od klasycznych ustawień rodzinnych (lata 80–90), koncentrujących się na strukturze systemu i porządkach miłości, przez fazę cichych ustawień i tzw. ruchów duszy (2000–2010), w której zredukowano narrację i ingerencję prowadzącego, aż po nowe ustawienia rodzinne (Hellinger Sciencia, po 2010), będące formą duchowej praktyki prowadzonej z poziomu pola świadomości, bez potrzeby znajomości tematu, historii czy ról.
Po śmierci Hellingera jego żona, Sophie Hellinger, rozwinęła własny kierunek pracy – m.in. poprzez metodę Cosmic Power, koncentrującą się na integracji energii, świadomości i duchowego pola. Tym samym ustawienia przestały być wyłącznie metodą terapeutyczną – coraz częściej traktowane są jako całościowy model pracy z człowiekiem i zjawiskami, obejmujący również transformację duchową.
W którą stronę zmierzają ustawienia – nowe kierunki
Fenomen „czytania pola” oraz rezonansu z informacją, jaka ujawnia się podczas ustawienia, a także skuteczność tej metody w rozwiązywaniu różnorodnych problemów – od rodzinnych po egzystencjalne – znajduje dziś zastosowanie w wielu branżach i dziedzinach. Coraz więcej uwagi poświęca się również wartości informacyjnej, jaka płynie z tzw. zasady czucia (Feelings-as-Information Theory), zgodnie z którą emocje i wrażenia odczuwane przez reprezentantów mogą być nośnikiem precyzyjnych danych o polu systemowym. To czyni ustawienia nie tylko narzędziem terapeutycznym, ale również diagnostycznym – czułym na poziomy, których klasyczna psychoterapia często nie sięga.
Bert Hellinger zapoczątkował nową formę pracy z ludzkim losem, łączącą psychologię, duchowość i systemowe ujęcie rzeczywistości. Od czasu jego pionierskich działań metoda ta rozwinęła się w wielu kierunkach:
- Ustawienia organizacyjne – dla firm, zespołów, marek, relacji zawodowych
- Ustawienia strukturalne – bardziej kognitywne i logiczne, oparte na modelach analizy systemowej
- Ustawienia systemowe w coachingu – wspierające rozwój osobisty i zawodowy
- Ustawienia tożsamości i traumy – inspirowane m.in. metodą IOPT Franza Rupperta
- Ustawienia rytualne – w których przestrzeń ustawienia pełni funkcję transformującego rytuału
- Ustawienia rodowe i reinkarnacyjne – uwzględniające dziedziczenie losów duszy i pamięci wcieleń
- Duchowe ustawienia – ukierunkowane na rozwój poziomów świadomości i kontakt z wymiarami istnienia
Pojawiają się także bardziej hybrydowe formy pracy: ustawienia z udziałem koni, ustawienia łączone z numerologią, astrologią, medycyną informacyjną, biologiką, neuropsychologią, praktykami pracy z energią itp..
Obok klasycznych form pracy otwiera się dziś wyraźnie kierunek terapeutyczny – zbliżający ustawienia do psychoterapii, szczególnie w obszarze pracy z traumą, somatyką czy tożsamością. Rosnące zainteresowanie łączeniem ustawień z nurtem IFS (Internal Family Systems) czy terapią somatyczną wymusza również nową strukturę kształcenia – obejmującą podstawy psychologii, neuronauki, anatomii emocjonalnej czy regulacji układu nerwowego. W tym kierunku ustawienia mogą zacząć być integrowane ze strukturami para-medycznymi – pod warunkiem spełnienia standardów etycznych, edukacyjnych i prawnych obowiązujących w pracy terapeutycznej.
Warto zauważyć, że integracja ustawień z praktyką kliniczną częściej spotykana jest w innych krajach niż w Polsce. Przykładami są:
- Stephan Hausner – który z powodzeniem łączy ustawienia z medycyną psychosomatyczną i pracą z chorymi przewlekle
- Dr Albrecht Mahr – psychiatra i psychoterapeuta, łączący podejście ustawieniowe z pracą w instytucjach medycznych
- Dr Guni Baxa – prowadząca psychoterapię ustawieniową z wykorzystaniem figur i podejścia systemowego w Austrii
- Christian Schopper – psychiatra i neurolog z Zurichu, badający potencjał ustawień w kontekście świadomości i neuropsychiatrii
W Polsce tego typu integracja wciąż wzbudza kontrowersje, co może wynikać z braku badań, nieznajomości metody lub utożsamiania ustawień jedynie z praktyką ezoteryczną.
Równolegle rozwija się nurt wykraczający poza ramy terapii sensu stricto. To ścieżki pracy z energią i świadomością, których celem nie jest jedynie leczenie czy rozwiązywanie problemów, ale aktywacja potencjału Istoty, podnoszenie poziomu wibracji oraz integracja wielowymiarowej tożsamości. Przykładami są:
- Ustawienia Systemowe AM – łączące ustawienia systemowe z jasnowidzeniem, pracą w innych wymiarach, odkrywaniem współzależności pomiędzy różnymi planami (ludzki, ziemski itp.), oczyszczaniem i uzdrawianiem energetycznym
- Metoda Integracji Rzeczywistej Istoty (IRI) – łącząca ustawienia systemowe, jasnowidzenie, somatyczne odczyty i mapowanie poziomów JA
- Hellinger®Sciencia i Cosmic Power (Sophie Hellinger) – zorientowane na pracę z energią źródłową, duchowością i channelingiem
- Systemic Ritual (Daan van Kampenhout) – łączący ustawienia z rytuałem szamańskim i pracą z polem archetypowym
Te nurty rozwijają się w odpowiedzi na potrzebę dostrajania się do nowych wyzwań: zmian klimatycznych, kryzysów demograficznych, utraty sensu, transformacji cywilizacyjnej. Świadomość i energia stają się językami przyszłości – zarówno w nauce, jak i w duchowości.
W miarę jak nauka bada percepcję, pole morfogenetyczne i kwantowe właściwości świadomości, a coaching i biznes korzystają z neurobiologii oraz intuicji jako kompetencji przyszłości – ustawienia systemowe coraz częściej stają się mostem pomiędzy tymi światami. Tu powstaje potrzeba stworzenia procedur kształcenia – a może przede wszystkim spopularyzowania i upowszechnienia technik doskonalących kompetencje przyszłości oparte na jasnowidzeniu i percepcji pozazmysłowej (w obecnym tego słowa rozumieniu).
Po co ludziom kompetencje przyszłości?
W świecie zdominowanym przez technologie, algorytmy i przyspieszającą automatyzację, kluczową staje się umiejętność rozróżniania nie tylko „co jest prawdą”, ale jaką ma częstotliwość, czy nas zasila, czy wypala. Kompetencje przyszłości – takie jak odczytywanie ruchu (lub jego braku) w polu energii, czucie miejsc „pustych”, zasysających lub zniewalających – nie są ezoteryczną ciekawostką, lecz biologiczną, duchową i społeczną koniecznością ewolucyjną.
- Dla ochrony suwerenności psychicznej i energetycznej
W świecie pełnym manipulacji, niewidocznych wpływów i subtelnych form uzależnienia (mediów, relacji, struktur), zdolność do czucia tego, co „zasysa”, co drenuje, co zniewala – pozwala zachować wewnętrzną wolność. To nowy rodzaj higieny psychicznej i osobistej integralności. - Dla rozpoznania niewidocznych przyczyn
Wiele zjawisk – zarówno w zdrowiu, jak i w relacjach – ma źródła niewerbalne, pozaintelektualne. Dzięki czuciu niestandardowych częstotliwości (np. lęku rodowego, obecności obcego pola, obecności bytu pasożytniczego, czy nawet zakłócenia w polu technologicznym), człowiek zyskuje dostęp do diagnozy, której nie da się przeprowadzić klasycznymi metodami. - Dla tworzenia głębokich, prawdziwych relacji
Umiejętność czucia pola drugiego człowieka, jego poziomu gotowości, obecności lub oddzielenia – pozwala budować relacje nie na „powinnościach” i maskach, ale na rzeczywistej obecności. To zmysł prawdy w relacjach, który odróżnia głębię od powierzchni. - Dla rozwoju duchowego i osobistego
Rozwój nie polega już tylko na „przepracowaniu tematu”, ale na zmianie częstotliwości istnienia – czyli przejściu z pola lęku do pola zgody, z pola wstydu do pola obecności. Czucie tych subtelnych pasm daje dostęp do mapy transformacji i prawdziwej zmiany. - Dla poruszania się w świecie technologii i sztucznej inteligencji
Technologia nie czuje. AI nie ma duszy ani pola. Dlatego im bardziej zautomatyzowany staje się świat, tym ważniejsza jest ludzka zdolność do czucia tego, co niemierzalne. To ludzie z tymi kompetencjami będą w stanie rozpoznać, czy narzędzia, z których korzystamy – również te najnowocześniejsze – są zasilające czy zniewalające. - Dla przywrócenia równowagi w systemach społecznych i planetarnych
Człowiek jako czująca istota może rozpoznać, kiedy system (rodzinny, społeczny, ekonomiczny, ekologiczny) traci puls życia – kiedy jest zasilający, a kiedy pasożytuje. Dzięki temu może współtworzyć nowe struktury – zgodne z życiem, a nie z jego wycinkiem.
To nie jest dar dla wybranych. To zmysł przetrwania.
W świecie pełnym fałszywego światła, nadmiaru informacji i braku zakorzenienia – kompetencje energetyczne i częstotliwościowe stają się nowym alfabetem człowieczeństwa. Uczą nas, jak nie tylko żyć, ale jak żyć naprawdę.
Ustawienia AM i metoda IRI
Ustawienia Systemowe AM oraz metoda IRI to wyraz nowej jakości w pracy z polem. Łączymy tradycyjne rozumienie systemu z pracą energetyczną i informacyjną, korzystając m.in. z wiedzy o wielowymiarowej tożsamości, percepcji wielu wymiarów, znaczeniu częstotliwości (dźwięk, kolor, słowo, intencja), Kathara Greed, siatce IRI, czy archetypach rodowych.
W naszym podejściu pole to nie tylko relacje międzyosobowe, ale struktura informacyjno-energetyczna, która pokazuje zarówno skutki dziedziczenia, jak i potencjał transformacji. Reprezentant staje się nie tyle medium dla czyjejś emocji, co częścią współtworzenia świadomego ruchu w polu.
Pracujemy nie tylko z przeszłością rodu, ale też z osobowościami JA, podpięciami energetycznymi, egregorami, bytami czy traumami inkarnacyjnymi lub historycznymi (pola kolektywne).
Ścieżka zawodowa w Szkole Ustawień Systemowych AM
W Szkole Ustawień Systemowych AM tworzymy zintegrowaną ścieżkę edukacyjną, prowadzącą od poziomu praktyka do poziomu terapeuty ustawień systemowych AM. Ścieżka ta obejmuje zarówno opanowanie metody, jak i głębokie poznanie struktury JA, pracę w polu oraz rozwijanie kompetencji prowadzenia procesów transformacyjnych.
Kształcimy w oparciu o wymogi Izb Rzemieślniczych oraz nasze autorskie standardy. Zawód, który wspólnie budujemy, nie mieści się w klasycznych ramach medycyny czy psychoterapii, lecz znajduje się na styku terapii, rozwoju osobistego i duchowości. Stawiamy na etykę, integralność, dojrzałość i samodzielność praktyków.
Trzy stopnie kształcenia w Szkole Ustawień Systemowych AM
W naszej szkole kształcenie przebiega w trzech ustrukturyzowanych etapach, odpowiadających rosnącemu poziomowi odpowiedzialności, kompetencji i głębi pracy z drugim człowiekiem:
- Praktyk ustawień rodowych
Uczy się prowadzić ustawienia indywidualne i grupowe w obszarach systemów rodowych, relacyjnych i organizacyjnych. Kształcenie oparte na modelu rzemieślniczym, zgodnym z wymaganiami polskich Izb Rzemieślniczych. - Terapeuta ustawień systemowych
Rozwija umiejętności prowadzenia procesów terapeutycznych z uwzględnieniem zdrowia psychicznego i pracy z traumą. Łączy metodę ustawień z wiedzą psychologiczną i kompetencjami psychoterapeutycznymi. - Przewodnik w ustawieniach duchowych i reinkarnacyjnych
Zajmuje się pracą z poziomu duszy i ducha, inkarnacji i wymiarów świadomości. Uczy się jasnowidzenia terapeutycznego, pracy energetycznej oraz duchowego prowadzenia procesów transformacyjnych oraz rozwija intuicję i świadomość.
Rozwijamy kompetencje przyszłości – zdolność czucia, pracy w polu informacyjnym, pracy z traumą, emocjami i systemami – przygotowując osoby, które potrafią działać odpowiedzialnie w szybko zmieniającym się świecie. Tworzymy przestrzeń dla różnorodności stylów pracy i specjalizacji. Każdy uczestnik naszej ścieżki ma możliwość wypracowania własnego podejścia, które służy zarówno klientowi, jak i większemu porządkowi.
To droga, która łączy poszanowanie tradycji z otwartością na nowe – bez kurczowego trzymania się form, które nie służą człowiekowi ani sytuacji.
Ustawienia i nauka – przyszłość metody
Ustawienia systemowe to metoda z pogranicza – czerpiąca z wiedzy psychologicznej, systemowej, duchowej i somatycznej. Niezależnie od tego, jak będą ewoluowały poszczególne nurty, część z nich wykracza poza granice klasycznej terapii czy tradycyjnych systemów duchowości.
Dział badawczy – most między doświadczeniem a nauką
Wizją naszego działu badawczego jest tworzenie pomostu między praktyką ustawień systemowych a światem nauki. Z jednej strony chcemy dokumentować i eksplorować nowe zjawiska pojawiające się w pracy z polem, świadomością i relacjami międzyludzkimi – takie jak rezonans, percepcja intuicyjna, pole morfogenetyczne, dziedziczenie energetyczne czy transformacja transgeneracyjna. Z drugiej – prowadzimy badania i analizy oparte na uznanych metodach naukowych, zbliżające nas do języka psychologii, neuronauki, socjologii i filozofii świadomości.
Chcemy nie tylko „opowiadać o tym, że działa”, ale także pokazywać dlaczego i jak to działa. To otwiera przestrzeń do współpracy z akademikami, publikacji interdyscyplinarnych i stopniowego wprowadzania zjawisk ustawień do szerszego dyskursu naukowego.
Dlatego zachęcamy studentów i absolwentów Szkoły do prowadzenia badań nad efektami ustawień, dokumentowania doświadczeń i poszukiwania wspólnego języka z nauką – nie z potrzeby podporządkowania się jej ograniczeniom, lecz z chęci współtworzenia przestrzeni dla nowego myślenia.
Wierzymy, że przyszłość należy do podejścia inkluzywnego, opartego na współpracy między dziedzinami, świadomości kolektywnej i odpowiedzialności za pole ludzkości jako całości.
_____
Ustawienia systemowe to nie tylko metoda – to sposób postrzegania rzeczywistości, droga pogłębiania świadomości i obecności w życiu osobistym i zawodowym. To styl myślenia, jakość wyborów, gotowość do współtworzenia rzeczywistości i ponoszenia odpowiedzialności za własne działania.
W tym procesie kluczowa jest jakość osoby, której powierzamy swoje sprawy, relacje i los. Dla nas najważniejszy jest świadomy człowiek i świadomy terapeuta – obecny, uczciwy, gotowy do ciągłego rozwoju.
Autorzy:
Adam Muzyka & Małgorzata IRI Jakubowska